Temel PHP Öğrenelim

Mesaj gönderen **admin** » 03 Eyl 2022 15:44

PHP Kod Yapısı

PHP Scriptleri <?php ile başlar ve ?> ile biter.

PHP ile oluşturacağımız kodlarımız bu aralığa yazılır. Ayrıca çoğu sunucu <? ile başlamasına da destek verir. Buna karşın

<?php

olarak başlatmanız faydanıza olur.

Kod: Tümünü seç

<html>
<body>
<?php
   echo "Merhaba dünya! Yazilim Adasi 2022";
?>
</body>
</html>

Yukarıdaki örnekte görüldüğü gibi her php komut satırı noktalı virgül (;) ile biter.

PHP' de yazı yazdırmanın iki basit kodu vardır: echo ve print, yukarıda echo ile yazı yazdırdık.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Açıklama Nasıl Yazılır?

PHP Kodlarımız arasına satır ya da uzun bölümler halinde açıklama eklememiz mümkün. Bunlar php tarafından görülmez ve bize kolaylık sağlar;

Kod: Tümünü seç

<html>
<body>
<?php
   // Bu bir açıklamadir

   /* Bu da
       bir
      açıklamadir */
?>
</body>
</html>

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Değişkenler

PHP' de kullanacağımız sayısal değer, kelime, dize gibi değişkenler dolar işareti ($) ile başlar. A-Z, a-z, 0-9 ve _ karakterlerinden oluşabilir.

Örnek:

Kod: Tümünü seç

<?php
   $degisken = "Makas"; // alfasayısal (string)

   $ad_soyad = "Hakki Hakkibakitaki";

   $degisken_2 = 2022; // sayısal
?>

PHP' de bir değişken önceden tanımlanmadan kullanılır. Örneğin bir değişken belirlediğimizde, o bu değeri ilk kez alıyordur. Buna bağlı türü, yapısı v.b. değişkenlik gösterebilir.

Bu durumun istisnası DEFINE( tanım, değer ) komutudur. Böylelikle $ işareti ile başlamayan değişmez bir değer oluşturmuş oluyoruz.

Kod: Tümünü seç

<?php
   define('PI', 3.14);

   echo PI; // 3.14 yazdırır
?>

Mesaj gönderen **admin** » 03 Eyl 2022 16:38

PHP' de alfa sayısal yani içerisinde harf, sayı v.b. barındıran değişkenlerin kullanımından ve bunlara özel işaret ve fonksiyonlardan bahsedecek olursak;

1. Bir alfa sayısal değeri belirtirken tırnak işareti kullanabildiğimiz gibi (') üst ayıraç da kullanabiliriz.

Kod: Tümünü seç

<?php
   $kelime = "yazilimadasi.com";

   $kelime = 'yazilimadasi.com'; // Yukarıdakinin aynısını yazdık

   echo $kelime;
?>

Bu kodu çalıştırdığımızda, sunucu bize aşağıdakini gönderecek;

yazilimadasi.com

2. Tırnak işareti kullandığımız string değerlerde değişkenleri bunların içerisinde kullanabilmekteyiz.

Kod: Tümünü seç

<?php
   $adet = 10;

   $kelime = "$adet ekmek al $adet!";

   echo $kelime;
?>

Bu kodu çalıştırdığımızda, sunucu bize aşağıdakini gönderecek;

10 ekmek al 10!

3. Alfa sayısal değeri belirtirken tırnak ve üst ayraç kullanımına dikkat etmek gerekir. Aşağıda hata verecek ve vermeyecek kullanımlar bir arada gösterilmiştir;

Kod: Tümünü seç

<?php
   $kelime = "Konya'dan hurma mı alınır?"; // Doğru

   $kelime = 'Konya'dan hurma mı alınır?'; // Yanlış
   $kelime = 'Konya\'dan hurma mı alınır?'; // Doğru

   $kelime = "Konya'dan "hurma mı" alınır?"; // Yanlış
   $kelime = "Konya'dan \"hurma mı\" alınır?";; // Doğru
?>

Yani bir değişken hangi karakterle başladıysa, içerisinde yer alan bu tarz karakterler kaçış işareti ile (\) belirtilmelidir. Aksi takdirde hata verecektir.

Mesaj gönderen **admin** » 03 Eyl 2022 16:52

Sadece string değişkenlerde geçerli olarak değişkenler arası nokta işareti kullanarak kelimeler birleştirilebilir.

Örnek:

Kod: Tümünü seç

<?php
   $kelime1 = "YazilimAdasi.com.";
   $kelime2 = "Evet,evet dogru yer.";

   echo $kelime1 . " " . $kelime2;
?>

Kodu çalıştırdığımızda aşağıda ki şekilde görülecek.

Resim

Mesaj gönderen **admin** » 03 Eyl 2022 17:30

strlen() Fonksiyonu

Değişkenin karakter uzunluğunu (harf sayısı) verir.

Kod: Tümünü seç

<?php
   $kelime = "Neden yazilimadasi?";

   echo strlen( $kelime );
?>

strpos() Fonksiyonu

Aranılan bir kelime ya da harfin değişkenin 1. harfine ne kadar uzaklıkta olduğunu gösterir (1. harf 0 sayılır).

Kod: Tümünü seç

<?php
   $kelime = "yazilim adasi!";
           // 0123456789 olarak görülür

   echo strpos( $kelime, "adasi" );
?>

Mesaj gönderen **admin** » 03 Eyl 2022 17:33

Operatörler (İşleçler)
| Operatör | Açıklaması |
|----------|----------|
| + | Toplama |
| - | Çıkarma |
| * | Çarpma |
| / | Bölme |
| % | Mod (bölümünden kalan) |
| ++ | Arttırma (1 ekleme) |
| -- | Azaltma (1 eksiltme) |

Görev İşlemleri

| Operatör | Açıklaması| Örneği |
|----------|----------|----------|
|=|a=b|Eşitlik|
|+=|a+=b|a, b ile toplamına eşit|
|-=|a -= b |a, b den farkına eşit|
|*=|a *= b|a, b ile çarpımıdır|
|/= |a /= b|a, b ile bölümüdür|

Karşılaştırma İşlemleri

|Operatör|Açıklaması|Örneği|
|----------|----------|----------|
|== |Eşittir |4 == 6 YANLIŞTIR|
|!= |Eşit değildir |4 != 6 DOĞRUDUR|
|<> |Eşit değildir |4 <> 6 DOĞRUDUR|
|> |Büyüktür |4 > 6 YANLIŞTIR|
|< |Küçüktür |4 < 6 DOĞRUDUR|
|>= |Büyük eşittir |4 >= 6 YANLIŞTIR|
|<= |Küçük eşittir |4<= 6 DOĞRUDUR|

Mantıksal İşlemler

Resim

Mesaj gönderen **admin** » 03 Eyl 2022 18:22

If Else Deyimi

Koşullara Dayalı İşlemleri Gerçekleştirme
Kod yazarken sıklıkla kullanılan koşul belirteçleri, duruma bağlı olarak işlemler yapmamıza olanak sağlar. Genel yapıları şöyledir;

1. if ( koşul ) - koşul gerçekleşirse komut uygulanır.

2. if ( koşul ) else ... - koşul gerçekleşmez ise ELSE' de belirtilenler uygulanır.

3. if ( koşul ) else if (koşul ) else ... - İlk koşul gerçekleşmezse alternatif koşullar else if ile belirtilebilir.

Örnekler;
Aşağıdaki örnekte $islem 2 değerini alır, koşul cümlesi olarak yazdığımızda php bize bu yargının doğru olduğunu echo da belirttiğimiz cümle ile gösterir;

Kod: Tümünü seç

<?php
   $islem = 1 + 1;

   if ( $islem == 2 ) {
      echo "1 + 1, 2 eder!";
   }
?>

NOT: Koşul gerçekleşirse yapılacaklar { ... } şeklinde belirtilir. Ancak yapılacak iş tek satırlık ise direkt altına yazarak işlem yaptırtabiliriz;

Kod: Tümünü seç

<?php
   $islem = 1 + 1;

   if ( $islem == 2 )
      echo "1 + 1, 2 eder!";
?>

Aşağıdaki örnekte koşul gerçekleşmezse ELSE ile php'ye ne yapacağını söylüyoruz;

Kod: Tümünü seç

<?php
   $benim_sayim = 10;

   if ( $benim_sayim == 5 )
      echo "Benim sayım 5!";
   else
      echo "Benim sayım 5'ten farklı!";
?>

Son olarak araya bir koşul daha alarak yukarıda 3. yapıda bahsettiğimiz ELSE IF kullanımına bakıyoruz;

Kod: Tümünü seç

<?php
   $sayi_tut = 4;

   if ( $sayi_tut < 5 )
      echo "Sayım 5'den küçük!";
   else if ( $sayi_tut > 5 )
      echo "Sayım 5'den büyük!";
   else
      echo "Sayım 5!";
?>

Bir başka şekli ile ;

Kod: Tümünü seç

<?php
   $sayi = 10;

   if ( $sayi < 5 )
      echo "Sayım 5'den küçük!";
   else if ( $sayi > 5 )
      echo "Sayım 5'den büyük!";
   else
      echo "Sayım 5!";
?>

Mesaj gönderen **admin** » 03 Eyl 2022 18:38

Bir değişkene bağlı koşullu işlem yaparken IF, ELSEIF, ELSEIF ... şeklinde uzunca bir komut kullanmak hem zamanımızı alır, hem php derleyiciyi yorar. Bu gibi durumlarda Switch kodu işimizi kolaylaştırır.

Kendimce anlatırsam , eğer, ya eğer , eğer ya ; ya öyle ,ya böyle ya şöyle ya da başka türlü denilerek kısaltılabilir.

Kod: Tümünü seç

<?php
   $secim = 1;

   switch( $secim )
   {
      case 1:
         echo "Benim sayım 1!";
         break;
      case 2:
         echo "Benim sayım 2!";
         break;
      case 3:
         echo "Benim sayım 3!";
         break;
      default:
         echo "Benim sayım 1, 2 veya 3 değil!";
   }
?>

Örnekteki şekliyle $secim değişkeninin aldığı değere göre switch komutuyla işlem yapılmasını sağladık. Burada case 1:, değişkenin hangi değerde olması durumunda işlem yapacağını bize bildirir. break; ise switch'den çıkılması gerektiğini php ye anlatmamıza yarar. default: olarak belirtilen son satır ise hiçbir koşul sağlanmadığı takdirde yapılacak işi tanımlar.

Aşağıda başka bir örnekte string (alfa sayısal) bir değişkenle Switch kullandık;

Kod: Tümünü seç

<?php
   $kimin = "Fatih";

   switch( $kimin )
   {
      case "Fatih":
         echo "Fatih'in";
         break;
      case "Murat":
         echo "Murat'ın";
         break;
      default:
         echo "Kimsenin değil!";
   }
?>

Mesaj gönderen **admin** » 04 Eyl 2022 00:57

Dize, birden fazla değişken barındıran veri grubudur. Bu değişkenler aynı türdedir ve tek bir ana değişken içerisinde bulunurlar.

Örneğin 5 değişkenli bir alfa sayısal yapımız var;

Kod: Tümünü seç

<?php
   $model1 = "Mercedes";
   $model2 = "Fiat";
   $model3 = "BMW";
   $model4 = "Citroen";
   $model5 = "Peugeot";
?>

Evet, bu örnekte modeller 5 tane, ya 100 tane olsaydı? Tek tek yazacak mıydık? Hayır, çünkü dize kullanarak bu işi kolaylaştırabiliriz.

Sayısal Dizeler

Gruba dahil her değişkenin bir numara ile belirtildiği yapıdır. 2 şekilde yapılır.

Kod: Tümünü seç

<?php
   // 1. Yol
   $modeller = array("Mercedes","Fiat","BMW","Citroen","Peugeot");

   // 2. Yol
   $modeller[0] = "Mercedes";
   $modeller[1] = "Fiat";
   $modeller[2] = "BMW";
   $modeller[3] = "Citroen";
   $modeller[4] = "Peugeot";
?>

Çağrışımsal Dizeler

Dizeleri çağırmak için kullandığımız sayıların yerini kelimeler alır.

Kod: Tümünü seç

<?php
   // 1. Yol
     $puanlar = array(
      "Veli" => 10,
      "Hasan" => 15,
      "Murat" => 20,
      "Ali" => 25,
   );

   // 2. Yol
   $puanlar["Veli"] = 10;
   $puanlar["Hasan"] = 15;
   $puanlar["Murat"] = 20;
   $puanlar["Ali"] = 25;

?>

Dize İçinde Dize (Çoklu Dizeler)
Bir arraylist içerisinde dizeler kullanabiliriz. Her bir dize için [] eklenir.

Kod: Tümünü seç

<?php

   $gruplar = array(
      "Kırmızılar" => array("Murat","Çiğdem","Esra"),
      "Maviler" => array("Yavuz","Mustafa")
   );

   echo $gruplar["Maviler"][1] . ",
      Kırmızılar grubunun bir üyesidir.";

?>

Sonuç:

Mustafa,
Kırmızılar grubunun bir üyesidir.

Mesaj gönderen **admin** » 04 Eyl 2022 01:06

Birden fazla işlemi aynı anda yapmak ve dizelerle çalışmak için döngülerden faydalanırız.
Bunlardan biri de While() döngüsüdür.

While döngüsü ;
( koşul ) { ... } şeklinde kullanımı olan bu komutta koşul doğru (true) olana kadar iç kısımdaki kod tekrarlanmaktadır.
Örneğin:

<?php
$sayi = 1;

while( $sayi <= 5 ) {
echo "Benim sayım $sayi!";
$sayi++;
}
?>

Sonuç:

Benim sayım 1!Benim sayım 2!Benim sayım 3!Benim sayım 4!Benim sayım 5!

Do ... while Döngüsü
Eğer kodu önce yaptırtacak sonra koşulu kontrol edeceksek bu komut bize yardımcı olur. Yukarıdaki aynı işlemi bu komutla yapalım;

Kod: Tümünü seç

<?php
   $sayi = 1;

   do {
      $sayi++;
      echo "Benim sayım $sayi!";
   }
   while( $sayi <= 5 );
?>

Sonuç:

Benim sayım 2!Benim sayım 3!Benim sayım 4!Benim sayım 5!Benim sayım 6!

Mesaj gönderen **admin** » 07 Eyl 2022 23:46

For Döngüsü

Bir kodu, belirttiğimiz şekillerde ve sayılarda yaptırtmak için for komutunu kullanırız.

for( değişken, koşul, artış miktarı ) { ... }

şeklinde kullanılır.

Örneğin:

Kod: Tümünü seç

<?php
   for ( $i = 1; $i <= 5; $i++ ) {
      echo "Aklimdaki sayi $i!";
   }
?>

Yukarıda, FOR( ... ) içerisinde yazdığımız kodun anlamı: $i 1 dir, $i 5'e eşit ya da ondan küçük olduğu sürece $i'yi 1 arttır ve aynı işlemleri tekrar et.
Şu şekilde sonuç verir:

Aklimdaki sayi 1!Aklimdaki sayi 2!Aklimdaki sayi 3!Aklimdaki sayi 4!Aklimdaki sayi 5!

Foreach Döngüsü

Bir dize (array) içerisindeki tüm değerleri listelemek ve onlar üzerinde işlem yapmak için bu komuttan yararlanabiliriz.

Kod: Tümünü seç

<?php
   $sayilar = array("Bir","Iki","Uc");

   foreach( $sayilar as $deger ) {
      echo $deger;
   }
?>

Sonuç;

BirIkiUc

Temel PHP Öğrenelim

Temel PHP Öğrenelim

Ders 2 - String İşlemleri

Ders 3 - Kelimeleri Birleştirme (.)

strlen() Fonksiyonu - strpos() Fonksiyonu

Php' de Operatörler (İşleçler)

If Else Deyimi

Switch Kodu

Array (Dizeler)

While Döngüsü

For Döngüsü - Foreach Döngüsü