Bileşenlerin birçok nüansı ve hesaba katılması gereken yeni ortaya çıkan özellikler göz önüne alındığında, bir oyun dizüstü bilgisayarı satın almak, günümüzün tüketici teknolojisindeki en karmaşık kararlarından biri haline geldi. Örneğin, uyarlamalı senkronizasyon gibi anlaşılması zor katmanları ele alalım. AMD ve Intel dizüstü işlemcileri ve Nvidia'nın gri tonları GeForce RTX mobil grafik yongaları. Ve sonra tüm farklı ekranlara sahipsiniz!
Bugün oyun dizüstü bilgisayarlarının reklamı genellikle yüksek yenileme hızına sahip ekranlarla yapılıyor. Gerçekten de, bu paneller artık oyun oynamayı günlük veya sivil dizüstü bilgisayarlardan ayıran temel özelliklerden biri. Hızlı ekranların oyun deneyimini iyileştirdiği ima ediliyor, ancak teknik ayrıntılar genellikle açıklanmıyor. Şimdi yüksek yenileme hızlarının ayrıntılarına, nasıl çalıştıklarına, ekran çözünürlüğü gibi diğer faktörler ve özelliklerle nasıl ilişkili olduklarına ve -en önemlisi- bir sonraki oyun donanımınızın gerçekten kaç hertz'e ihtiyacı olduğuna bakalım.
Temel Bilgiler: Açıklanan Yenileme Hızları
Bir TV seti gibi, bir dizüstü bilgisayar veya bilgisayar monitörü de akıcı hareketi mümkün kılmak için resmini saniyede birçok kez yeniden çizmelidir. Ekranın ne sıklıkta yeniden çizildiği, hertz (Hz) cinsinden ölçülen yenileme hızı olarak bilinir. Daha yüksek yenileme hızına sahip bir ekran kendini daha sık yeniden çizer (veya görüntüyü yeniler).
Hollywood filmlerinin çoğu saniyede 24 kare veya resim hızında gösterilir, bu da gözün hareketi düzgün görmesi için yeterlidir. Saniyede bir kare (1fps) 1Hz'e çevrilir. Ancak filmler 24 fps'de sarsıntılı hareket yerine akıcı hareket yanılsaması verebilirken, PC'ler veremez. Dizüstü bilgisayarınızın ekranı bu kadar yavaş yenilendiyse, fare imleciniz masaüstünde kaymak yerine atlıyormuş gibi görünür. Bilgi işlem deneyimini mahveder.
Bu nedenle, çoğu dizüstü bilgisayar ekranı ve masaüstü monitörü için standart yenileme hızı 60 Hz'dir ve 60 fps'ye kadar oyun kare hızı sağlar. Bu hızda oynatılan içerik, takılma veya sarsıntı olmadan gerçekten pürüzsüz görünür. Bu sizi merak ettirebilir: Neden daha yüksek bir şey için ödeme yapayım?
İsterseniz kesinlikle yapabilirsiniz. Yüksek yenileme hızına sahip dizüstü oyun bilgisayarı ekranları 120Hz'de başlar ve 144Hz, 165Hz, 240Hz, 300Hz ve 360Hz gibi popüler ara artışlarla (bu yazı yazılırken) 480Hz'de zirveye ulaşmıştır.
Lenovo Legion Pro 7i Gen 8, 240 Hz yenileme hızına sahip 16 inç, 16:10 en boy oranlı modern bir ekrana sahiptir. (Kredi: Molly Flores)
Yüksek yenileme hızının birincil faydası, hareketin daha da akıcı görünmesini sağlamasıdır. Geçen bir arabayı gösteren bir saniye süren bir sahnede, 60 Hz'lik bir ekran 60 kare gösterebilirken, 120 Hz'lik bir panel 120 kare gösterebilir (video içeriğinin 120 fps'de kaydedildiği veya üretildiği varsayılarak). Kare değişiklikleri arasındaki daha küçük zaman aralığı (saniyenin 1/120'si ile saniyenin 1/60'ı) sahnenin daha yumuşak görünmesini sağlar.
Yenileme hızlarına daha fazla dalmadan önce, genellikle bununla birlikte reklamı yapılan başka bir yaygın ekran özelliğini ele alalım edelim: Tepki Süresi....
Yenileme Hızına Karşı Tepki Süresi: Fark Nedir?
Bilgisayar ekranları, piksel adı verilen ve her biri bağımsız olarak renk değiştirebilen milyonlarca kesin öğeden oluşur. Bir fotoğraf, oyun veya filmdeki tek bir kare veya görüntü, her pikselin görüntüyü birleştirmek için uygun rengi gösterdiği bir yapboza benzer.
Milisaniye cinsinden ölçülen tepki süresi, piksellerin ne kadar hızlı renk değiştirebildiğidir. Daha kısa süreler her zaman daha iyidir, ancak yanıt süreleri dizüstü (veya monitör) markaları arasında her zaman karşılaştırılabilir değildir. Yenileme hızının aksine, yanıt süresini ölçmek için bir endüstri standardımız yok. Ekran üreticileri genellikle griden griye tepki süresini, yani bir pikselin griden beyaza ve tekrar griye dönüşmesinin ne kadar sürdüğünü ölçer (klasik siyahtan beyaza ve geri geçişten daha kısa bir süre). Bununla birlikte, aynı ölçüm senaryosunu kullansanız bile, ölçüm yöntemlerinde yine de farklılıklar bulacaksınızdır.
Kısacası, ekran yanıt süresi diğerinden daha yüksek diye bir dizüstü bilgisayarı gözden çıkarmayın. Daha düşük sayılar daha iyi olsa da, beş milisaniyenin (5 ms) altındaki yanıt sürelerinin genellikle oyun sistemleri için yeterince hızlı olduğu kabul edilir.
Tepki süresi, pratik anlamda ekran yenileme hızı ile ilgilidir. Yüksek yenileme hızına sahip ancak nispeten yavaş tepki süresine sahip bir ekran, pikseller hızla değişen çerçevelerin taleplerine ayak uydurmakta zorluk çekeceği için anlamsız veya verimsiz olacaktır. Yavaş yanıt süresine sahip bir ekranda hızlı hareketli sahneler leke veya "hayalet" gibi görünebilir. Bir dizüstü bilgisayar ekranının özelliklerini değerlendirirken yanıt süresi bir dereceye kadar yenileme hızını geride bırakır, ancak 5 ms'nin altına düştüğünüzde Hz'ye daha fazla odaklanabilirsiniz.
Yenileme Hızı ve Ekran Çözünürlüğü: İkisini Nasıl Tartarsınız?
Yenileme hızını etkileyen diğer bir değişken de ekran çözünürlüğüdür - bir ekranın sahip olduğu piksel sayısı. Optimize edilmiş, en yüksek çözünürlük (yatay ve dikey piksel sayısı olarak listelenmiştir) yerel çözünürlük olarak bilinir .
Mutlak en ucuz dizüstü bilgisayarlar ve Chromebook'lar dışında tümü için günümüzün minimum ekran çözünürlüğü, FHD veya 1080p olarak da bilinen tam HD'dir. 1.920 x 1.080 piksel çözünürlük ve 16:9 en boy oranı. Lenovo Legion Pro 7i Gen 8 ve Asus ROG Strix Scar 18 gibi en yeni premium oyun dizüstü bilgisayarları, QHD olarak bilinen daha sinematik 2.560 x 1.600 piksel çözünürlüğe sahip biraz daha uzun 16:10 en boy oranlı panellere sahiptir. QHD, FHD'den neredeyse iki kat daha fazla toplam piksele sahip olsa da, günümüzün daha güçlü grafik işlemcileri, bu çözünürlüğü en son oyunlar için yeterince hızlı sürmekte sorun yaşamıyor (birkaç yıl önce durum böyle değildi).
Asus'un jumbo ROG Strix Scar 18'i, 2.560 x 1.600 piksel çözünürlüğe sahip 18 inç, 240 Hz ekrana sahip bir oyun donanımıdır. (Kredi: Molly Flores)
Bugün bile, nispeten düşük fiyatlı giriş seviyesi ve genel kullanıma yönelik oyun dizüstü bilgisayarları nadiren bir QHD ekranı çalıştıracak performansa sahiptir, bu nedenle 1080p oyunlar son derece popüler olmaya devam ediyor. Benzer şekilde, birinci sınıf oyun dizüstü bilgisayarlarında bile nadiren 4K veya UHD (3.840 x 2.160 veya 3.840 x 2.400 piksel) ekran bulunur çünkü yalnızca en güçlü ve pahalı GPU'lar bu çözünürlükte yüksek kare hızlarına ulaşabilir.
240 Hz'e kadar yenileme hızına sahip QHD paneller ve 480 Hz'e kadar yenileme hızına sahip 1080p ekranlar bulacaksınız. Ultra yüksek çözünürlüklü UHD/4K ekranlar, bazı 120 Hz panellerle birlikte hâlâ ağırlıklı olarak 60 Hz'dir. Yakın zamanda 300 Hz yenileme hızına sahip 4K ekranlara güvenmeyin; GPU'lar o kadar çok pikseli bu kadar hızlı zorlayabilseler bile (günümüzün dizüstü bilgisayar GPU'ları bunu yapamaz), mevcut GPU-monitör bağlantısının hiçbiri kombinasyonu mümkün kılmak için yeterli bant genişliğine sahip değildir.
Kare Hızı Düzeltme Teknolojileri
Geleneksel bir dizüstü bilgisayarın ekran yenileme hızı sabittir, yani her zaman nominal frekansında çalışır (dediğimiz gibi genellikle 60 Hz). Bu, oyun oynamak için sorunlu olabilir, çünkü zorlu, hızlı hareketlerde bilgisayar, yenileme hızıyla eşit olarak bölünebilen kare hızları üretemeyebilir. Bu, ekran yırtılması veya teklemesi olarak bilinen bir olguyla sonuçlanır .
Örneğin, bir dizüstü bilgisayar ekranının 144Hz yenileme hızına sahip olduğunu ancak sistemin belirli bir oyunda yalnızca 73 fps'yi yönettiğini varsayalım. Bu, ekran kendini her yeniden çizdiğinde, GPU'dan hazır tamamen yeni bir çerçeveye sahip olmayabileceği anlamına gelir. Ancak GPU'nun bir resmi sürdürmek için sürekli olarak kareler göndermesi gerektiğinden (bu senaryoda saniyede 144 kare), yetişmek için önceki karenin bir kısmını sonraki karenin bir kısmıyla birlikte göndermek zorunda kalabilir. Böyle bir görüntü, üstteki ve alttaki kısımlar kısaca uyumsuz veya hizasız olarak yırtık görünebilir.
240 Hz Yenileme Hızına Sahip En İyi Test Edilmiş Oyun Dizüstü Bilgisayarları
Özellikle üç haneli yenileme hızlarına sahip ekranlarda her oyuncu yırtılmayı fark etmeyecektir. Ancak bu gerçekleşmediği anlamına gelmez. Modern çözüm, geniş anlamda uyarlamalı eşitleme olarak bilinen , ekranın grafik işlemcisinden gelen çerçeve hızlarına uyması için yenileme hızını dinamik olarak değiştirmesine olanak tanıyan kare hızı senkronizasyonudur.
En iyi bilinen dizüstü bilgisayar uyarlamalı senkronizasyon teknolojisi Nvidia G-Sync'tir . AMD'nin sürümüne FreeSync adı verilir. Ayrıca, dizüstü bilgisayarlardan çok TV'lerle ilişkilendirilen değişken yenileme hızı veya VRR terimiyle de karşılaşabilirsiniz. Bunlar hala nispeten üstün teknolojilerdir; birçok giriş seviyesi ve genel amaçlı oyun dizüstü bilgisayarı, herhangi bir uyarlanabilir senkronizasyon biçimi sağlamaz.
Editörlerimiz tarafından Önerilen;
Nvidia, G-Sync kare hızı yumuşatma teknolojisinin farklı katmanları...... (Kredi: Nvidia)
Nihai akıcı oyun deneyimini istiyorsanız, yüksek maliyetine rağmen kare hızı senkronizasyonu aramaya değer. Dezavantajı ise uyarlamalı eşitlemede ısrar etmenin dizüstü bilgisayar seçeneklerinizi azaltmasıdır.
Panel Teknolojisi Üzerine Birkaç Söz
Bilinmesi gereken son bir ilgili konu, bir dizüstü bilgisayar ekranının hem yenileme hızını hem de yanıt süresini etkileyen teknolojisi veya panel tipidir. Genellikle ekran özelliklerinde bir kısaltma ile belirtilir, en popüler olanı düzlem içi geçiş için IPS'dir. Bu tasarım, çoğu oyun dizüstü bilgisayarının 2010'ların başından ortalarına kadar kullandığı bükülmüş nematik (TN) teknolojisinin yerini neredeyse tamamen aldı. IPS ekranlar, TN panellere göre üstün renk aralığı ve daha geniş izleme açıları sağlar; bu, ekranın merkez dışından bakıldığında solup gitmediği veya bir fotoğraf negatifine dönüşmediği anlamına gelir.
Asus ROG Swift 360Hz IPS masaüstü oyun monitörünün sRGB gam kapsamının test edilmesi. (Kredi: PCMag)
TN'den IPS'ye geçiş yavaştı, çünkü ilk IPS ekranları uzun yanıt sürelerinden muzdaripti ve bu da onları hızlı oyunlar için kötü seçimler haline getiriyordu. Modern IPS ekranlar, yanıt sürelerini yalnızca birkaç milisaniyeye indirmiştir, bu nedenle tamamen yeteneklidirler.
Birinci sınıf içerik oluşturma ve iş istasyonu modellerinde oyun donanımlarından daha popüler olan üçüncü bir dizüstü bilgisayar ekranı türü, organik ışık yayan diyot (OLED) teknolojisidir. OLED teknolojisi, oyun dizüstü bilgisayarı segmentinde henüz pek bir iz bırakmadı. Aslında sadece birkaç OLED oyun makinesini test ettik (14 inç Acer Predator Triton 300 SE ve 15,6 inç MSI Raider GE67 HXaralarında). Yakın zamana kadar, yüksek yenilemeli OLED pek bir şey değildi, ancak birkaç modeldeki en son ekranlar, OLED 1440p ve 4K çeşitlerinde 240Hz'e kadar yenileme hızlarını destekleyebilir. Şimdilik, gördüğünüz çoğu oyun dizüstü bilgisayarının bir IPS ekrana sahip olmasını bekleyin ve OLED ortaya çıkarsa, muhtemelen üst düzey bir yapılandırılabilir seçenek olacaktır.
Acer'ın 14 inçlik Predator Triton 300 SE'si, OLED ekran seçeneğine sahip küçük oyun notebookları grubundan biridir. (Kredi: Kyle Cobian)
Peki, Gerçekte Ne Kadar Yüksek Bir Yenileme Hızına İhtiyacınız Var?
Söylediğimiz gibi, günümüzün en uygun fiyatlı oyun dizüstü bilgisayarlarının ekranları genellikle oyun oynamayan dizüstü bilgisayarlarda bulacağınız 60Hz yenileme hızıyla aynı. Sıradan oyunlar ve çoğu AAA oyun için 60Hz, Nvidia'nın GeForce RTX 3050 veya 4050 veya AMD'nin Radeon RX 6500M'si gibi düşük ila orta seviye bir GPU ile birlikte kullanıldığında tamamen kabul edilebilir. Bu grafik işlemciler, günümüzün oyunlarını tam HD çözünürlükte 30 fps ile 60 fps arasında kolayca oynatabilir. Bu senaryo için daha yüksek bir yenileme hızı gereksizdir. Bununla birlikte, yeni oyun odaklı dizüstü bilgisayarlarda artık sıradan 60Hz ekrana sahip herhangi bir model bulamazsınız.
Bununla birlikte, e-spor oyuncuları 60Hz işaretini geçmek isteyeceklerdir, çünkü hayatta kalmaları büyük ölçüde tepki sürelerine bağlıdır ve bu da PC'nin kareleri ne kadar hızlı görüntüleyebileceğini içerir. 144Hz veya daha hızlı bir ekrana geçmek, 180 derecelik bir kafa vuruşu denediğinizde dalgalı görünmeyecek, ipeksi pürüzsüzlükte bir oyun deneyiminin keyfini çıkarmak için harcanan maliyete değer. Nispeten mütevazı GPU'lar bile Fortnite , Counter-Strike: Global Offensive , Rainbow Six Siege ve League of Legends gibi daha az kaynak yoğun e-spor oyunlarında üç haneli kare hızlarına ulaşabilir . Gerçekten de, bazı e-spor oyuncularının rekabet avantajı için daha yüksek kare hızlarına ulaşmak için oyunun görsel kalitesini veya ayrıntı ayarlarını kıstığı biliniyor.
PC için Fortnite, rekabetçi oyun için yüksek kare hızları talep eden popüler bir hızlı kasılan e-spor oyunudur. (Kredi: Epic Games)
Daha yüksek bütçeli espor oyuncuları, 144Hz'in üzerindeki yenileme hızlarından yararlanabilir. Güçlü GPU'lar, daha az talepkar e-spor oyunlarında 240 Hz veya daha hızlı ekranları doyurabilir. Bununla birlikte, bütçeniz sınırlıysa 240Hz pratik bir durma noktasıdır çünkü çoğu oyuncu 240Hz, 300Hz ve hatta 360Hz paneller arasındaki farkı fark etmez ;
Ev sinematik deneyimi arayan AAA oyun oyuncuları, yüksek yenileme özelliğine sahip bir ekranı da düşünmelidir. Daha yüksek kare hızları ve daha akıcı ekran eylemi, daha sürükleyici bir deneyim yaratır ve bu oyunlarda tepki süresi de önemlidir. Gerçekçi olarak, AAA oyuncuları 144Hz veya 165Hz'de rahatça durabilir; GeForce RTX 4080 gibi amiral gemisi bir dizüstü bilgisayar GPU'su bile çoğu oyunda daha yüksek kare hızlarını yönetemez. Günümüzün birinci sınıf oyun donanımlarının çoğu standart olarak 144 Hz ekranlarla gelir ve 165 Hz veya 240 Hz yükseltme seçeneklerine sahiptir.
Daha önce de belirttiğimiz gibi, sorunsuz oyun için en iyi senaryo, AMD FreeSync veya Nvidia G-Sync gibi uyarlanabilir bir senkronizasyon teknolojisiyle birlikte yüksek yenileme hızına sahip bir ekrandır, ancak ikincisi dizüstü bilgisayar seçiminizi sınırlayacaktır. Ayrıca yanıt süresini de unutmayın, ancak yenileme hızından farklı olarak, farklı satıcılar farklı şekilde ölçtüğü için yalnızca genel olarak karşılaştırılabilir.
Son olarak, teorik durumlara ve teknik özelliklere rağmen, parlaklığı olmayan bir ekran gibi pişman olacağınız bir ekrana sahip bir dizüstü oyun bilgisayarı satın almanın hala mümkün olduğunu unutmayın.
KAYNAK ÇEVİRİ SİTESİ :
https://www-pcmag-com.translate.goog/ho ... x_tr_hl=tr
ÇEVİREN : TRWE_2012
