Toplumda oluşturulan genel kanının aksine, Türkiye’de kamu istihdamının toplam istihdam içindeki payı oldukça azdır; örneğin kamu istihdamı açısından OECD ülke ortalaması %17,91 iken Türkiye’de bu oran %13,06’dır. Kamu çalışanlarının ağırlıklı olarak öğretmen, kolluk kuvveti ve din görevlisi vb. olarak isithdam edildiği düşünüldüğünde, bu düşük kamusal istihdam içerisinde mühendis ve tekniklerin ve tabi maden mühendislerinin oranı da oldukça düşük kalmaktadır.
KPSS sonucunda, merkezi atamayla son 10 yılda 414 maden mühendisi ile 265 tekniker atanmış; 2018’de 5, 2020’de ise 7 kişi gibi atanma sayıları tek haneli rakamlarda kalmıştır. 2022 yılı içerisinde aşağıda saydığımız kurumlarda değişik mühendislik alanlarında toplam 1.246 mühendis alımı yapılırken maden mühendisi neredeyse yok denecek kadar az sayıda alınmıştır.
T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve bağlı kurumları; Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü, Eti Maden Genel Müdürlüğü, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Türkiye Kömür İşletmeleri Genel Müdürlüğü, Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü;
T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ve bağlı kurumları; Karayolları Genel Müdürlüğü, Devlet Demiryolları Genel Müdürlüğü;
T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı ve bağlı kurumları; Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Orman Genel Müdürlüğü
T.C. İçişleri Bakanlığı ve bağlı kurumları; Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, İl Özel idareleri-Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıkları,
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı ile İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü,
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve İl Müdürlükleri,başta olmak üzere birçok kamu kurum ve kuruluşunda maden mühendisliği meslek disiplininin bilgi ve birikimine ihtiyaç duyulan çalışmalar yürütülmektedir.
Madencilik ve ilgili çalışma alanlarında etüd, arama, proje, yatırım, delme-patlatma, hazırlık, üretim, pazarlama, nezaret, kontrol, denetim, rehabilite ve terk işlemleri gibi üretim ve hizmetler maden mühendisliği bilim ve tekniği kullanılarak maden mühendisleri tarafından yürütülmesi gereken iş ve işlemlerdir. Genel olarak kamu kurum ve kuruluşlarında yeterli sayıda mühendis isithdamı yapılmaması, yukarıda yer alan iş ve işlemler ile ilgili maden mühendisi kadrosu açılmaması ve maden mühendisi görevlendirilmemesi bu görevlerin amacına uygun bir şekilde yürütülmesine engel olmakta, sonuç olarak telafisi imkansız sorunlar yaşanmasına neden olmaktadır.
TTK Genel Müdürlüğü Amasra TİM Müessese Müdürlüğü’nde 14 Ekim 2022 tarihinde meydana gelen grizu patlaması nedeniyle 42 maden emekçisinin hayatını kaybetmesi bu sorunun en önemli ve son örneğidir. Hatırlanacağı üzere kazaya ilişkin olarak düzenlenen bilirkişi raporunda olayın meydana geldiği vardiyada mevzuatın öngördüğü sayının altında maden mühendisi istihdam edilmiş olması kazanın nedenleri arasında sayılmış ve bu nedenle Kurum yetkililerine kusur atfedilmiştir.
Bu bağlamda; kamusal faaliyetlerin amacına uygun bir şekilde yürütülmesi ve ülkenin kalkınmasına katkı sağlanması için başta bahsi geçen kamu kurum ve kuruluşları olmak üzere kamuda istihdam edilecek maden mühendislerinin sayısı yeterli ve gerekli miktarda arttırılmalıdır.
TMMOB Maden Mühendisleri Odası
Yönetim Kurulu
27 Aralk 2022, Ankara
Yönetim Kurulu
27 Aralk 2022, Ankara
